Taahhüt bozma cezası ödemeden D-SMART aboneliğinizi iptal etme şansı

RTÜK (Radyo Televizyon Üst Kurumu) platform işletmecilerinin halka ulaşmasına aracılık ettikleri kanallara (şifreli veya şifresiz) adil ve eşit davranmaları zorunda oldukları yönünde karar alarak D-Smart’ı uyardı. Kararla birlikte, Türkiye’de platform yayıncılığı dünyadaki gelişmiş ülkelerdeki platform işletmeciliği standartlarına erişmeye bir adım daha yaklaştı.

SinemaTV kanalları, D-Smart platformunda yayınlanan ilk şifreli televizyon (Pay TV) kanal grubu olarak, Türksat uydusu üzerinden, bu kanalları beğenerek ve seçerek almış 430 bin aboneye şifreli erişmekte idi. D-Smart üzerinden SinemaTV kanallarını satın almış aboneler her ay bir bedel karşılığı, şifreli olan bu kanalları izleyebiliyorlardı. Bir kısım abone ise bu hizmetin bedelini 24 aylık peşin olarak ödemişlerdi. Bu aboneler, aboneliklerinin başlangıcında SinemaTV kanallarını izleyeceklerini bilerek ve bu hususu gözeterek abone olmuşlardı.

D-Smart Cayma Bedeli nedir?

D-Smart cayma bedeli, taaddütle abone olanların tahaddüt sürelerinin bitmeden aboneliği sonlandırma talebi karşısında D-Smart’ın talep ettiği ücrettir. Şirket, abonelik başlangıcından sözleşme sonuna kadar tüm indirimlerin peşin olarak geri ödenmesini talep eder.

D-Smart platformunun, 1 Ocak 2014 tarihinde SinemaTV kanallarını platformdan çıkaracağını belirtmesi, aynı şekilde Digitürk’ün de SinemaTV’yi taşımama yönünde yaklaşımı üzerine, SinemaTV konuyu Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun (BTK) bilgisine sundu. Sinema TV’nin bu başvurusu üzerine BTK (Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu) 26.12.2013 tarihli şu yazıyı yazdı:

“[…] D-Smart tarafından alınan kararın ilgili firmanın sağladığı içerik üzerinden yapılan taahhütlü aboneliklerin sona erdirilmesi ve / veya bu abonelikler kapsamında sunulacak içeriğin sözleşmede öngörülen dışında bir kapsam ve muhtevada sunulması, vb. olasılıklar nedeniyle tüketici şikâyetlerine neden olabileceği, bu tür (şifreli) içeriğin iletimine dair rekabet koşullarını olumsuz yönde etkileyebileceği ve şikâyetçi açısından telafisi güç zararlar doğurabileceği değerlendirilmektedir.”

BTK’nın yukarıda bahsedilen yazısına rağmen, D-Smart platformu teknik veya herhangi başka bir gerekçe öne sürmeden ve abone rızası almaksızın 1 Ocak 2014 tarihinde abonelerin bedelini ödedikleri ve yıllardır ilgiyle izledikleri filmleri ve dizileri yayınlayan 8 adet (4 SD + 4 HD) SinemaTV kanalının iletimini durdurdu (SinemaTV, SinemaTV2, SinemaTV Aile ve SinemaTV 1001) ve bu kanalların yerine aynı kanal numaralarına (7-8-9-10), yeni oluşturduğu kendi sinema kanallarını koydu (Moviesmart Premium, Moviesmart Premium 2, Moviesmart Platin ve Moviesmart Platin 2).

Bu eylem doğal olarak binlerce abonenin tepkisine sebep oldu. Aboneler şikâyetlerini yazılarla SinemaTV’ye, BTK’ya, RTÜK’e, Tüketici Derneklerine ve Tüketici Hakem Heyetlerine ileterek dile getirdiler.

Söz konusu eylem üzerine yetkili makamlar harekete geçti:

BTK, Aralık 2013 yazısını müteakiben bu eylemi tüketici hakları boyutu bakımından titizlikle değerlendirdi ve 16.01.2014 tarihli kararla SinemaTV Paketini artık izleyemeyen abonelere, D Smart ile sözleşmelerini taahhüt bozma cezası ödemeden iptal edip aboneliklerini sonlandırma hakkını tanıdı. Rekabet Kurumu sektör araştırması başlattı. Araştırma ve konu ile ilgili incelemeler devam ediyor.

Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) ise, 25.04.2014 tarihli yazısında 6112 sayılı Kanunun ilgili hükümleri gereğince platformların RTÜK’ten kanal lisansı almış içerik sağlayıcıların kanallarını şifreli ya da şifresiz olduğuna bakılmaksızın, piyasadaki gücünü kötüye kullanmadan, tarafsızlık ve hakkaniyet ölçülerinde, makul ve ayrımcılık içermeyecek koşullarda iletmek zorunda olduğunu beyan etti. Ayrıca RTÜK, şifreli kanalların taşınması hizmetini de veren D-Smart platformundan şifreli kanallar için tarife istenmesine ve D-Smart’ın söz konusu hizmetin verilmesinde ayrımcılık yapılmaması hususunda uyarılması yönünde karar verdi.

RTÜK’ün uyarısı Sinema TV’ye platformunda yer vermeyen D-Smart ve Digitürk için emsal niteliği taşıyor. PayTV yayıncılığı yapan TV Kanalları, faaliyetin türü gereği yayınlarını sadece şifreli olarak ücreti mukabilinde tüketicilere sunabilirler ve bu yayınlarını tüketicilere ulaştırabilmelerinin en önemli yöntemi de platform işletmecileridir.

Bu hususa, ülkemizde BTK tarafından da işaret edilmiştir. Dünyadaki gelişmiş ülkelerde platform işletmecileri hem üçüncü tarafların sağladığı şifreli kanalların, hem de kendi grup şirketlerinin çeşitli mecralardan içerik temin ederek oluşturduğu şifreli kanalların tüketicilere ulaşmasına aracılık eder. Hangi kanalı satın alıp izleyeceğine tüketici kendisi karar verir.