Voleybolun tarihi ve keşfi
Voleybol sporunun tarihi 1995 yılında ABD’nin Massachusetts eyaletinde yer alan Holyoke adlı şehirde başladı. Voleybol, Genç Hristiyan Erkekler Birliği’nde (YMCA) William G. Morgan tarafından yaşlı erkekler için basketboldan daha az yorucu olan bir alternatif olarak icat edildi.
İlk olarak Mintonette olarak adlandırılan Voleybol oyunu, fileyi tenisten ve basketboldan alırken, diğer bazı öğeleri ise beyzbol ve hentboldan aldı. İlk zamanlarda file sadece 6’6″ (198.12 cm) yüksekliğindeydi. Bu yükseklik, ortalama bir adamın kafasının hemen üzerindeydi.
Başlangıçta, bir takımdaki oyuncu sayısında veya taraf başına temas sayısında bir sınırlama yoktu ve oyun öncelikle yerden oynandı.
Voleybolun Gelişimi
Set ve vuruş özellikleri ilk olarak 1916’da Filipinler’de geliştirildi ve oyunun oynanma şeklini kökten değiştirdi. Daha sonra oyuncuların topu ileri geri “voleybol” yapmaları nedeniyle voleybol olarak adlandırıldı.
Voleybol sporu ABD ordusu tarafından kısa sürede benimsendi ve askerler tarafından boş zamanlarında sıklıkla oynandı. Dünyanın dört bir yanında görev yapan askerler voleybol oynadı ve yerel halka da oynamayı öğretti, sporu birçok ülkeye yaydı.
Plaj Voleybolunun Ortaya Çıkması
Voleybol ilk olarak kapalı mekanlarda oynandı, ancak 1920’lerde bir ara sahile açıldı. İlk plaj voleybolu oyununun nerede oynandığı konusunda bazı tartışmalar var, ancak en olası iki teori Santa Monica ve Hawaii.
Organize plaj turnuvaları 1948 gibi erken bir tarihte oynandı, ancak Voleybol Profesyonelleri Derneği (AVP) 1983’e kadar ortaya çıkmadı.
1964 yılında olimpiyatlara salon voleybolu eklendi. 1996 yılında gösteri sporu olarak eklenen plaj voleybolu, kısa sürede ilgi odağı oldu. Voleybol, dünya çapında popülerlik açısından futboldan sonra ikinci sıradadır. Oyunu tüm dünyada tahminen 800 milyon kişi oynuyor.
Türkiye’de Voleybol
Türkiye’de 1919’lardan itibaren voleybola ilgi başladı. Türkiye Millî Olimpiyat Komitesinin kurulmasına önderlik eden beden eğitmeni, spor yöneticisi ve siyasetçi Selim Sırrı Tarcan tarafından okullardan voleybol eğitimi verilmesi sağlandı.
1924 ila 1948 yılları arasında bölgesel olarak voleybol turnuvaları düzenlendi. 1948 ila 1970 yılları arasında Türkiye’de ulusal olarak voleybol şampiyonası düzenlendi. 1970 yılından itibaren erkeklerde, 1984 yılından itibaren kadınlarda ulusal voleybol ligi kuruldu.
Türkiye’de voleybol ligleri erkeklerde Efeler Ligi, kadınlarda Sultanlar Ligi olarak en üst düzeyde oynanırken, her iki kategoride de 1. ve 2. ligler bulunuyor. Ayrıca ÜniLig, genç, yıldız, küçük ve minik kategorilerde altyapı liglerinde mücadele veriliyor.