Bulut tohumlama nedir?
Bulut tohumlama, bir tür hava modifikasyonudur. Bulut tohumlamanın yanı sıra riskleri ve faydaları hakkında bilgi edinin.
Bu sabah kalktığınızda, muhtemelen havanın nasıl olacağını merak etmişsinizdir. Tahminlerde yağmur var mı? Sis? Belki kar? Herhangi bir fırtına uyarısı var mı? İnsanlar her zaman hava durumunu tahmin etmeye çalıştılar ki buna hazırlanabilsinler. Sonuçta, hava üzerinde hiçbir kontrolümüz yok. Yoksa var mı?
Bulut fizikçileri hava modifikasyonunu inceler. Havayı değiştirmenin yollarını bulmuşlar. Bulut tohumlama adı verilen bir hava durumu değiştirme teknolojisine bakalım.
Bulut Nedir?
Bulutlar, bulut damlacıkları adı verilen küçük su damlacıklarından oluşur. Bulut damlacıkları grupları su buharı (gaz) veya buz kristalleri oluşturur.
Su buharı, yağış olarak yere düşecek kadar yoğun değildir. Bunun yerine, gökyüzüne yükselir ve aşırı soğur. Sonunda, gökyüzündeki küçük toz parçacıklarının etrafında yoğunlaşır (sıvıya dönüşür). Bu küçük parçacıklara yoğunlaşma çekirdekleri denir. Görünür bir bulut oluşturmak için bu yoğunlaştırılmış su damlacıklarının milyarlarcası gerekir.
Bulut Tohumlama Nedir?
Bulutlar su taşır. Ne yazık ki, bu su her zaman yerde ihtiyaç duyulan yere ulaşmaz.
Su molekülleri yayıldığında, Dünya’nın yerçekimini hissedecek kadar yoğun değillerdir. Moleküller bir araya toplandığında daha büyük, daha ağır damlacıklar oluştururlar. Sonunda, yağış olarak yere düşecek kadar ağırlaşırlar.
Bulut tohumlama, yağış olasılığını artırmak için bir bulutun yapısını değiştirmeyi içerir. Bulut tohumlama, bulutlara küçük, buz benzeri parçacıklar ekler. Genellikle gümüş iyodür parçacıkları kullanılır.
Bu parçacıklar ek yoğunlaşma çekirdekleri olarak işlev görür. Bulutlardaki bağlanmamış aşırı soğutulmuş su buharı molekülleri bu parçacıkların etrafında yoğunlaşır. Daha sonra yoğunlaşan su buharı damlacıkları bir araya toplanır. Bu işlem, damlacıklar yağmur olarak düşecek kadar büyük olana kadar devam eder!
Bulutlara parçacık eklemenin iki yolu vardır:
- Parçacıkları gökyüzüne fırlatan büyük toplar kullanmak
- Parçacıkları yukarıdan düşüren uçakları kullanma
Neden Bulut Tohumlama Kullanılır?
Bulut tohumlama kullanmak için birçok neden var. Kayak merkezleri kar yağışını artırmak için kullanır. Hidroelektrik şirketleri de öyle, çünkü daha fazla kar, ilkbaharda daha fazla su akışı anlamına gelir. Ve daha fazla akış, elektrik için daha fazla su demektir.
Bulut tohumlama, sisi yağışa dönüştürerek de temizleyebilir. Bu, havaalanları çevresinde görünürlüğü artırmaya yardımcı olabilir.
Bazı yerlerde, doluyu yönetmek için bulut tohumlama kullanılır. Dolu üreten bulutlardaki buz peletlerinin sayısını arttırır. Ama aynı zamanda her peletin boyutunu da azaltır. Bu, dolunun neden olduğu hasarı azaltır.
Bulut tohumlamanın kuraklıkla mücadelede kullanılıp kullanılamayacağını merak ediyor musunuz? Veya orman yangınlarında? Bulut tohumlama bulut oluşturamaz. Bulutlara yalnızca parçacıklar ekleyebilir. Bu parçacıklar havada zaten mevcut olan su buharı ile etkileşime girer.
Ancak Çin, Rusya ve Tayland, bulut tohumlama ile orman yangınlarını başarıyla söndürdü. Avustralya’daki bilim adamları, yağmur yağdığında bulutlardan daha fazla su elde etmek için bulut tohumlamayı kullanmayı ve ardından bu suyu kuraklık zamanları için saklamayı önerdiler.
Bulut Tohumlamanın Zararları Nelerdir?
Bulut tohumlamanın birçok kullanımı vardır. Uzun zamandır bilinen bir teknoloji. Ancak herkes bunun iyi bir fikir olduğuna ikna olmuş değil.
Bulut tohumlamanın işe yaradığına dair kanıtlar var. Yağışlarda %10-15 artış yaratabilir. Ancak bazıları, bu yararın kamu güvenliği ve çevreye yönelik risklerden daha ağır basmadığını iddia ediyor.
Bulut tohumlamada kullanılan malzeme olan gümüş iyodür, sudaki yaşam için toksiktir. Dolayısıyla tohumlanmış bulutlardan gelen yağış çevreye zarar verebilir.
Bu endişelere yanıt olarak, bilim adamları gümüş iyodür için toksik olmayan ikameleri test ettiler. Kalsiyum klorürün etkili olduğunu bulmuşlardır. Bu tuzun düşük dozlarının çevreye zarar vermesi olası değildir. Bulut fizikçileri, buz benzeri kristaller yerine negatif yüklü iyonları kullanma olasılığını da araştırıyorlar.
Ancak belirli bir alanda yağışı artırmanın başka potansiyel riskleri de vardır. Bir bölgedeki yağmur bir başka bölgeye kuraklık getirir mi? Bulut tohumlama çok fazla yağmur yağmasına neden olabilir mi? Su baskınına neden olabilir mi? Bilim adamları tüm cevapları bilmiyorlar. Sonuçta, hava sistemleri çok karmaşıktır. Hava durumu değiştirme çabalarının nasıl sonuçlanacağını tam olarak tahmin etmek imkansız.