Yapay Zekanın etik konusundaki sorunları
Son zamanlarda yapay zeka hakkında çok konuşuluyor. Bunun nedenlerinden biri, yapay zekanın halihazırda kendi başına içerik üretme yeteneğine sahip olmasıdır. Birkaç kelimeden metin oluşturmanıza ve hatta otomatik olarak resim oluşturmanıza izin veren projeler var. Yapay zeka, sesli asistanlar, otonom arabalar, robotik ve diğer birçok bilgi alanı için temel bileşendir. Ancak AI hangi kurallar altında çalışır?
Herhangi bir bilgisayar programı gibi yapay zekanın da nasıl davranacağını tanımlayan kuralları vardır. Şimdi ve gelecekte. Bir yapay zekanın kuralları, aynı zekanın makine öğrenimi ve/veya derin öğrenme yoluyla nasıl gelişeceğini etkileyecektir. Size neyi yapıp neyi yapamayacağını söylemek AI’nın programcısına veya yaratıcısına kalmış. Isaac Asimov’un birçok romanında ve hikayesinde yer alan klasik üç robotik yasası gibi bir şey.
Ancak Asimov’un kurgusal evreninde robotik yasaları standart olsa da, etrafımızdaki dünyada standartlaştırılmış AI kurallarına sahip değiliz. En azından şimdilik. 2017 yılında, yaklaşık 100 yapay zeka uzmanı, savaş robotları oluşturmaya karşı önlem olarak AI tabanlı teknolojiyi yasaklama taahhüdü için BM’ye açık bir mektup yayınladı. Bize çok uzak görünen ama yıllardır üzerinde çalıştığımız bir şey. Aklınıza Skynet (Terminator filmindeki) gelmedi demeyin sakın!
Google’a göre yapay zekanın ilkeleri ve kuralları
Google, kesinlikle yapay zekaya en çok yatırım yapan şirketlerden biridir. Arama motoru, web sayfalarını bulma biçiminde devrim yaratan bir algoritmadan doğdu. Ve yıllar boyunca hepimizin bildiği sayısız ürün ve hizmetle yenilik yapıyor. AI bölümlerinin ilkelerine ve tesislerinde oluşturulan AI’ların sahip olması gereken hedeflere veya kurallara ayrılmış bir sayfası vardır. Google’a göre AI;
- Topluma faydalı olmalı.
- Haksız önyargılar oluşturmaktan veya güçlendirmekten kaçınmalı.
- Güvenli uygulamalar kullanılarak geliştirilmeli ve test edilmelidir.
- İnsanlara karşı sorumlu olmalı. Bir yapay zeka, insanlar tarafından yönetilmeli ve kontrol edilmelidir.
- Gizlilik ilkeleri dahil edilmeli.
- Yüksek düzeyde bilimsel mükemmelliği korumalı.
- Bu ilkelere uygun kullanımlar için hazır olunmalı.
Özetle, Google’a göre AI’nın kuralları, topluma fayda sağlamaya, herhangi bir zarar (fiziksel veya ahlaki) vermemeye ve güvenlik ve gizliliğe saygı duymaya odaklanmıştır. Aynı zamanda uluslararası hukuka ve insan haklarına saygıyı da içerir. Özellikle istilacı gözetleme söz konusu olduğunda, Çin gibi ülkelerin Avrupa’da akıl almaz olan yasalar kapsamında yapay zeka kullanarak uzun bir yol kat ettiği bir konu.
Microsoft’a göre yapay zekanın ilkeleri ve kuralları
2016’da Microsoft CEO’su Satya Nadella, AI için on kural önerdi. AI için altı ve gelecekteki toplum için dört teklif veya ihtiyaç. Temel olarak, nüansların veya daha derinlemesine açıklamaların eklenebileceği bu kısa listede özetlenebilirler.
- İnsanlığa yardım etmeli ve özerkliğine saygı göstermelidir.
- Şeffaf olmalı.
- İnsanların onurunu zedelemeden verimliliği en üst düzeye çıkarmalıdır.
- Gizliliği akıllıca korumak için tasarlanmalı.
- Algoritmik sorumluluğa sahip olmalıdır.
- Önyargılara karşı korunmalı.
Yapay zeka için bu altı kurala ek olarak, geleceğin toplumu, insanların ve yapay zekanın bir arada bulunduğu bir dünyada şu dört sütuna ihtiyaç duyacaktır: empatik olun, eğitime yatırım yapın, yaratıcılığı teşvik edin ve son olarak, muhakeme ve sorumluluk.
Microsoft şu anda yapay zeka ile ilgili farklı projeler üzerinde çalışıyor. İnternette bulunan çeşitli belgelerinde, Microsoft’un projelerinde önerdiği AI için ilkeleri veya kuralları bulabiliriz.
- Eşitlik
- Güvenilirlik ve güvenlik
- Mahremiyet
- Dahil etme
- Şeffaflık
- Sorumluluk
Avrupa Birliği’nde Yapay Zeka kuralları
Yapay zeka gibi teknolojik alanlardan bahsettiğimizde Çin ve ABD, inovasyon açısından Avrupa’ya göre büyük bir avantaja sahip. Avrupa Birliği, geride bırakılmak şöyle dursun, yapay zekada da bir ölçüt olmak istiyor. 2020’de yapay zekanın geleceğin toplumunda sahip olacağı önemi öngören Avrupa Parlamentosu, Avrupa sınırları içinde yapay zekayı düzenlemeye yönelik birkaç yönetmelik önerisi hazırladı.
- AI’nın insan tarafından denetlendiğinden emin olunmalı.
- Güvenlik, şeffaflık ve hesap verebilirlik.
- Önyargı veya ayrımcılığa daynamamak.
- Sosyal sorumluluk ve cinsiyet eşitliği.
- Çevresel sürdürülebilirlik.
- Gizlilik ve veri koruması.
Avrupa, şirketlerin ve kamu araştırma kuruluşlarının yapay zeka geliştirmek ve bunu olası herhangi bir alanda uygulamak için projeler yürütmesini kolaylaştırmak için çifte zorlukla karşı karşıya. Ancak aynı zamanda vatandaşların haklarını da güvence altına almalıdır. Özellikle güvenlik, sağlık gibi hassas alanlarda veya ulaşım, enerji, yargı sistemi veya askeri alan gibi sektörlerde.