Önbellek (cache) ne anlama geliyor?
Önbellek (cache), bir cihazın kullanıcı deneyimini hızlandırmak için kullandığı geçici dosyaların depolanmasıdır. Çeşitli yerlerde ve her türlü cihazda bir önbellek bulunur. Her önbellek farklı bilgileri tutarken, hepsi aynı amaç için kullanılır.
Önbellek nedir, ne işe yarar?
Önbellek, bir web tarayıcısının son erişilen görüntüleri hızlı bir şekilde yüklemesini mümkün kılar. Böylece görüntünün daha hızlı oluşturulmasını sağlar. Telefon uygulamalarındaki önbellek, ilgili uygulama bilgilerini depolar ve bir modem, hızlı erişim için verileri tutabilir.
Önbellek olmadan bilgisayarlar, telefonlar ve diğer cihazlar genellikle mevcut hallerindeki kadar hızlı çalışmaz. Ancak, önbellek her zaman faydalı değildir; çok fazla disk alanı tüketebilir, bozuk dosyalar gönderebilir ve kötü amaçlı yazılım toplayabilir.
Tarayıcı Önbelleği Nasıl Çalışır?
Önbellek ile ilgili çoğu konu genellikle tarayıcı önbelleğiyle ilgilidir. Tarayıcı önbelleği, bir web tarayıcısı aracılığıyla erişilen yaygın olarak kullanılan öğeleri toplamak için ayrılmış bir sabit disk alanı dilimidir.
Bu sık erişilen dosyalar depolanır, böylece bir sonraki veriye ihtiyacınız olduğunda, tarayıcı dosyaları internetten indirmek yerine sabit sürücüden açabilir.
Örneğin, bir web sitesini ziyaret ettiğinizde tarayıcı, görüntüleri ve metinleri bilgisayarınıza (veya telefonunuza veya tabletinize) indirir. Aynı sayfayı iki dakika sonra yeniden açarsanız, aynı dosyalar bilgisayarınızda hala bulunur. Tarayıcı, talep ettiğiniz verilerin sabit diskinizde mevcut olduğunu gördüğünde, web sitesinin sunucusundan tekrar indirmek yerine bu dosyaları açar.
Sonuç olarak, dosyalar neredeyse anında açılır ve size zaman kazandırır. Daha az veri de kullanılır, bu da sınırlı veri planlarındaki mobil kullanıcılar için faydalıdır. Verileri önbellekten geri yükleyebildiğinden, telefonunuzun her bir resmi ve web sayfasını tekrar tekrar indirmesi gerekmez.
Önbellek iyi mi kötü mü?
Avantajlar zamandan ve veriden tasarruf sağlarken, önbellek bozulabilir ve bazen yarardan çok zarar verebilir.
Örneğin, bir virüs tarayıcı önbelleğine yüklenerek bilgisayarınıza bulaşabilir. Önbellek kendini otomatik olarak temizlemezse, dosyalar güncelliğini yitirebilir, bu da gördüğünüz sayfaların alakasız olabileceği veya hatalara neden olabileceği anlamına gelir.
Önbellek de büyüktür ve gigabaytlarca veri alabilir. Bazı telefonların ve bilgisayarların sınırlı depolama alanına sahip olduğu göz önüne alındığında, tarayıcı önbellekleri ve uygulama önbellekleri dahil olmak üzere her türden önbellek gerektiği gibi temizlenmelidir.
Aygıtınız, programınız, tarayıcınız veya mobil uygulamanız bazı şeyleri garip gösteriyorsa, yavaş çalışıyorsa, rastgele çöküyorsa veya genel olarak olduğundan farklı davranıyorsa önbelleği temizleyebilirsiniz.